{ "title": "X ve Y Kromozomu", "image": "https://www.kromozom.gen.tr/images/X-Ve-Y-Kromozomu-41.jpg", "date": "19.01.2024 19:00:19", "author": "Burcu Soyupak", "article": [ { "article": "X ve Y Kromozomu; Kromozom, DNA molekülündeki histon proteinlerinin DNA etrafını sarıp sarmalanarak, yoğunlaşarak meydana getirdiği bir yapıdır. Kromozomlar canlı varlıklarda kalıtımı sağlayan genetik birimlerdir. İnsanlarda 46 kromozom bulunur. Dişi bireyde 23 kromozomun 22'si otozom (Vücut kromozomu) bir XX şeklinde eşey kromozomu vardır. Erkek bireyde ise 23 kromozomun 22'si otozom diğeri XY şeklinde eşey kromozomudur.

X ve Y kromozomu, eşeyi belirleyen yani eşey hücrelerinde var olan kromozomlardır. X ve Y kromozomlarına eşey kromozomları veya gonozomlar adı verilir. Dişilerde yumurta hücresi tamamen X kromozomundan meydana gelir fakat erkeklerde sperm hücresinin yarısı X yarısı Y kromozomundan meydan gelir. Eşey kromozomları insanda yer alan 23 homolog çiftin birisidir.

X kromozomu

Bütün insanlarda bir tane mutlaka bulunur. Kadınlarda '44 XX' karyotipinde, erkeklerde ise '44 XY' karyotipinde (Kromozomların özdeş çift kromozomlar halinde eşlendikten sonra belli bir düzene göre sıralanması) bulunur. X kromozomu üzerinde 153 milyondan daha fazla baz taşır. Kadın hücrelerindeki toplam DNA molekülünün hemen hemen %5'i erkek hücrelerindeki toplam DNA molekülünün hemen hemen %2,5'ini içerir.

Y kromozomu

Tüm erkek bireylerde '44 XY' şeklinde karyotip olarak X kromozomu ile bulunur. Y kromozomu 58 milyon baz çifti barındırır. Erkek hücrelerinin toplam DNA molekülünün %2,5'ini içerir.

Y kromozomu X kromozomu ile snaps yapmayan bölümde yer alan genler ile ortaya çıkar. İnsan nesli Y kromozomu üzerinden devam eder. Y kromozomu üzerinde erkeklik özellikleri taşıyan genler yer alır. Y kromozomu üzerinde bulunan genler yalnızca babadan oğula geçer. Bu durumu örnek olarak;
X ve Y Kromozomu Üzerinde Homolog Genler

Bazı genler X ve Y kromozomlarının homolog olduğu ya da snaps yaptığı noktada bulunurlar. Bu kısımda krossing over olduğundan dişi ve erkeklerde aynı oranlarda ortaya çıkarlar. Bunlar;
" } ] }