{ "title": "X Kromozomuna Bağlı Kalıtım", "image": "https://www.kromozom.gen.tr/images/X-Kromozomuna-Bagli-Kalitim-93.jpg", "date": "19.01.2024 05:08:04", "author": "ENES ATAY", "article": [ { "article": "X Kromozomuna Bağlı Kalıtım; İnsanlar 23 kromozom çiftinin bir araya gelmesiyle 46 kromozom genetik yapısından oluşmaktadır. Bu kromozom çiftlerinde yer alan X ve Y kromozomları cinsiyeti belirleme özelliğine sahiptir. XY kromozom çifti erkek bireyin kalıtsal özelliğini belirlerken, XX kromozom çifti ise dişi bireylerin kalıtsal özelliğini belirlemektedir. İnsanlar milyonlarca genin bir araya gelmesiyle birlikte oluşmaktadır. Bu gen yapıları kan gurubu, göz rengi ve boyun belirlenmesi üzerinde etkili olmaktadır. X Kromozomuna bağlı kalıtım incelenmesi halinde genlerin en belirgin şekilde aktarıldığı kalıtım birimidir. X kromozomuna bağlı kalıtım hastalıkları çekinik genlerin baskın hale gelmesi sonrasında rahatsızlıklar ortaya çıkmaktadır. Zararlı gen yapısı veya genlerin mutasyona uğraması halinde X kromozomunda bulunan taşıyıcı etki zamanla baskın hale gelmesi sonrasında kişilerin ciddi anlamda rahatsızlıklar yaşamasına neden olabilmektedir. X kromozomuna bağlı kalıtım hastalıkları incelendiğinde renk körlüğü, hemofili ve insanda kas distrofisi rahatsızlıkları X kromozomu ile bireylere geçmektedir. Çoğunlukla akraba evliliklerinde hastalıklı çekinik genlerin çaprazlanması sonrasında X Kromozomuna bağlı kalıtım hastalıklarının ortaya çıktığı gözlemlenmiştir.

X Kromozomuna Bağlı Kalıtım Sonrası Renk Körlüğü Rahatsızlığı

Dişi ve erkek bireyde bulunan baskın renk körü rahatsızlığı çaprazlanması sonrasında yeni bireye geçebilir. Şayet erkek ve dişi bireyin ikisinde de renk körü rahatsızlığı yoksa ve çocukta renk körlüğü rahatsızlığı ortaya çıkmış ise X kromozomunda bulunan çekinik genlerin baskın hale gelmesi sonrasında çocukta renk körlüğü gözlemlenir. X kromozomuna bağlı olan kalıtım hastalığından dolayı renk körü olan kişi yeşil ve kırmızı renkleri ayırt edemez.

X Kromozomuna Bağlı Kalıtım Sonrası Hemofili Hastalığı

Hemofili hastalığı ölümcül bir rahatsızlık türüdür. İnsan vücudunda kanın pıhtılaşmasını engelleyici protein ve mineraller kullanılmaktadır. Ancak hemofili hastalarında vücudun görevini tam olarak yapmamasından dolayı kişinin ciddi rahatsızlıklar yaşamasına neden olabilmektedir. X Kromozomuna bağlı kalıtım rahatsızlığından dolayı ortaya çıkan hemofili rahatsızlığı anne ve babadan alınan hastalıklı genlerin baskın hale gelmesi sonrasında oluşmaktadır. X kromozomunun kalıtım üzerinde etkili olduğu bu durum gözlemlenmesi halinde ciddi tedavi süreçlerinin yaşanmasına neden olabilmektedir.

X Kromozomuna Bağlı Kalıtım Sonrası İnsanda Kas Distrofisi Hastalığı

Kalıtsal hastalıkların tedavisi genlerdeki hatalı dizilimden dolayı oldukça zordur. Bu hastalığın ortaya çıkmasında protein eksikliği veya protein yokluğunda oluşmaktadır. Bazı durumlarda vücudun ihtiyaç duyduğu proteinler insan vücudundaki hücrelere gönderilmezler. X kromozomuna bağlı kalıtım hastalıklarından olan kas distroisi oldukça tehlikeli olup kişinin kaslarının günden güne zayıflamasına neden olur. Bu rahatsızlık kontrol ve tedavi altında tutulmaması halinde kişinin kısa süre içerisinde ölmesine neden olabilmektedir.
" } ] }