{ "title": "Metasentrik Kromozom", "image": "https://www.kromozom.gen.tr/images/Metasentrik-Kromozom-69.JPG", "date": "19.01.2024 10:06:42", "author": "Yasemin Akdaş", "article": [ { "article": "
Metasentrik kromozom, sentromeri ortada veya ortaya yakın olan ve bu sebeple kromozom kolları birbirine eşit olan, V şeklinde görünümü olan kromozomlara verilen isimdir.

Bitkiler, hayvanlar ve her tür kendine özgü sabit bir ayıda kromozom içermektedir. Kromozomların sayısı mitoz bölünmedeki düzenli ve kesin nedenlerle sabit tutulmaktadır. Birçok bitki ve hayvanda kromozom sayıları eşittir. Fakat kromozom sayıları eşit olmasına rağmen genetik faktörler farklıdır. Hayatın sürekliliği kromozomların devamlılığına bağlıdır. Her canlı türünde kromozomların şekilleri farklı olmasına rağmen aynı canlı türünde aynı kromozom şekilleri birbirine benzemektedir. Normal vücut hücreleri baba ve anneden gelen birer kromozom takımına sahiptir. Anne ve babadan alınan eş kromozomların şekilleri ve büyüklükleri birbiri ile aynıdır.

Kromozomlar, çekirdek zarları parçalanmadan çoğalmaktadır. Bu duruma endomitozis ve kromozom durumuna da poliploidi adı verilmektedir. Çekirdek büyüklüğü kromozomların miktarlarına bağlı olduğu için, poliploidi çekirdek hacminde büyüme görülmektedir.

Kromozomları dıştan incelediğimiz zaman kromozomun şu kısımları görülmektedir. Aralarında açı bulunan iki koldan oluşmaktadır. Kollar primer boğumla birbirinden ayrılırlar, bu duruma sentromer ismi verilir. İki kolu birbirine eşit olan kromozomlara metasentrik kromozom, iki kolu birbirine eşit olmayan kromozomlara ise supmetasentrik kromozom adı verilmektedir. Dışarıdan bakıldığı zaman bir kollu gibi görünen kromozomlara akrosentrik denilir. Bazı hayvan grupları bu üç grup kromozomdan yalnız birine sahiptir. Örnek olarak verecek olursak amfibiler yalnız metasentrik kromozoma sahiptirler.

Kromozomlar üzerinde birincil boğumlardan başka olarak, ikincil boğumlarda olabilmektedir. Bazı zamanlar kromozomun uç kısmında uydu adı verilen yuvarlak veya uzunca bir yapı bulunmaktadır. Uydu, kromozoma ince bir iğ ipliği ile bağlı durumdadır. Bu iğ ipliği ile bağlı olan kromozomlara SAT kromozomlar denilmektedir. Sentromer bölgeler kromozomların iğ ipliğine bağlanmasını sağlamaktadır. Sentromer bölgesi olmayan kromozomlar bölünmeye katılamazlar ve dışarı atılırlar. Kromozomların uç kısımlarına da telomer adı verilmektedir.
" } ] }