{ "title": "Kromozom Bozukluğu", "image": "https://www.kromozom.gen.tr/images/Kromozom-Bozuklugu-26.jpg", "date": "21.01.2024 20:13:12", "author": "Melis Kılıç", "article": [ { "article": "
Kromozom bozuklukları, çocuğun dokularındaki kromozomal hücrelerin sayı veya yapılarında bulunan hasarlardır. Kromozom bozuklukları kalıtsal sorunlara yol açabilmektedir. Bu kromozom bozuklukları anneden gelen yumurta ya da babadan gelen spermin birleşimi esnasında oluşabileceği gibi, bu sperm ve yumurtanın oluşumu esnasında veya hemen döllenme sonrasında meydana gelen sitokinez aşamasında da ortaya çıkabilmektedir.

Normal şartlarda anne tarafından gelen yumurta ile baba tarafından gelen sperm döllendiği esnada yumurta ve spermden 23 kromozom çifti beraber gelmektedir. Kromozomlar içerisinde milyonlarca gen dizilimi bulunmakta ve bu milyonlarca gen anne rahminde gelişmekte olan bebeğin fiziksel ve mental olarak gelişimini sağlamaktadır.

Kromozom bozuklukları, olması gerekenden fazla kromozom bulunduğunda, az kromozom bulunduğunda veya kırık olduğunda ya da kromozomlar oluşması gereken dışında yapılaşır ise meydana gelir. Örneğin Down Sendromu kromozom fazlalığı nedeni ile oluşan bir kromozom bozukluklarından bir tanesidir. Doğurgan olan bayanın yaşı ilerledikçe down sendromu gibi kromozom bozukluklarının artması muhtemel hale gelmektedir. Özellikle bu ihtimal 35 yaşın üzerine çıkıldıkça artmaktadır.

Kromozom Bozuklukları Nelerdir?

Klinefelter Sendromu: Sağlıklı olan bir çocukta anneden gelen yumurta ve babadan gelen sperm buluştuğu zaman 23 çift kromozom ortaya çıkmaktadır. Kromozom bozukluğu olan bir çocukta ise ya kromozom yapısı ya da kromozom sayısı sorunludur. Kromozom bozukluklarına verilebilecek ilk örnek kromozom sayısında fazlalığa neden olan Klinefelter sendromudur. Klinefelter sendromu çoğunlukla erkek bireyleri etkileyen bir kromozom bozukluğudur. Fazladan X kromozomu bulunması durumudur.

Kişiler genellikle normal bir yaşam sürerler. Özellikle çocukluk dönemleri içerisinde cinsel açıdan hiçbir problemleri olmaz iken, ergenlik çağlarına ulaştıklarında testiste küçüklük, testosteron seviyesinde azalma ve spermlerde işlev bozukluğu görülmektedir.

Klinefelter yetişkinlerinde ortalama olması gerekenin üzerinde boy uzunluğu, alışılmadık uzun kollar, bacaklarda kızarıklık ve dirsek kırışıklıkları görülür. Çocuk klinefelter sendromu vakalarında ise öz güvende düşüklük, sakinlik, kas zayıflığı ve sosyal becerilerde düşüklük görülmektedir. Toplumda görülme sıklığı 1/590'dır.

Turner Sendromu: Kadınlarda görülen kromozom eksikliği durumudur. Genetiktir. Normal kadın bireylerde 2 adet X kromozomu bulunması gerekirken Turner adı verilen kromozom bozukluğu görülen bireylerde X kromozumunun birisi yoktur ya da kayıptır.

Turner bireyler kısa boya sahiptir. Yumurtalıkları gelişmemiştir, kısırlardır. Kısa ve omuzlara doğru genişleyen bir boyunları vardır. Toplumda görülme sıklığı 1/2500'dür.

Süper Dişi Sendromu: İki adet eşey kromozomu bulunduran bir yumurta hücresinin, X kromozomu taşıyan sağlıklı bir sperm ile döllenmesi ile ortaya Süper Dişi Sendromu çıkar. Süper dişi bireyler dış görünüş bakımından normaldir. Genellikle kısır olmalarına rağmen az miktarda doğurgan kadın bireyler de bulunmaktadır. 1/1000'dir.

Süper Erkek Sendromu: Sağlıklı erkeklerde normalde tek Y kromozomu bulunması gerekirken, gonozomlarda ayrılmama durumunun gerçekleşmesi ile ortaya çıkan kromozom bozukluğudur. 2 adet Y kromozomu bulunur. Süper erkek sendromu bulunan erkek bireylerde boy uzunluğu normalden fazla, zekâ seviyeleri ise normale yakın olmakla birlikte daha azdır. Yapılan araştırmalara göre suça eğilimli erkeklerin bu genotipten çıktığı saptanmıştır. Suç işlemeye yatkındırlar. Görülme sıklığı 1/1000'dir.
" } ] }